Ο διαστημικος καιρος
Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς την δύναμη του Ήλιου μας, μιας περιστρεφόμενης σφαίρας θερμών αερίων, 1,3 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερης από την Γη. Εκπέμπει διαρκώς ηλιακό άνεμο, ένα ρεύμα ενεργειακών σωματιδίων, και ξεσπά τακτικά εκπέμποντας στεμματική μάζα μέσα από κολοσσιαίες εκρήξεις ηλιακού πλάσματος που εκτοξεύονται στο διάστημα.
Ακραία ηλιακά φαινόμενα – άφιξη ταχέων σύννεφων πλάσματος ή ρεύματα ηλιακού ανέμου υψηλής ταχύτητας – διαταράσσουν το προστατευτικό μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας, δημιουργώντας γεωμαγνητικές καταιγίδες στον Γη. Ένα τέτοιο γεγονός έλαβε χώρα το 1859, προκαλώντας θεαματικά σέλαα και υπερθερμαίνοντας τηλεγραφικά καλώδια, χωρίς όμως να προκαλέσει παρατεταμένες ζημίες στις απλές τεχνολογίες που χρησιμοποιούνταν τότε.
Σήμερα, ένα μείζον ηλιακό συμβάν θα μπορούσε να διαταράξει σοβαρά ή να προκαλέσει σημαντικές ζημίες στα συστήματα του 21ου αιώνα, τα οποία είναι κρίσιμα για τις καθημερινές οικονομικές λειτουργίες της Ευρώπης, όπως οι δορυφόροι πλοήγησης και τηλεπικοινωνιών ή τα ηλεκτρικά δίκτυα και οι υπηρεσίες επικοινωνίας. Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, ένα και μόνο διαστημικό καιρικό φαινόμενο θα μπορούσε να έχει κόστος 15 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ευρώπη, ενώ ακόμη και η συνήθης ηλιακή δραστηριότητα μπορεί να έχει δαπανηρό κόστος σε δορυφόρους καθώς και σε υποδομές στην επιφάνεια του πλανήτη.
Δεν είμαστε σε θέση να ελέγξουμε τον Ήλιο μας. Όμως, οι έγκαιρες προειδοποιήσεις – όπως αυτές που πρόκειται να είναι εφικτές χάρη στην μελλοντική αποστολή ηλιακής προειδοποίησης Lagrange της ESA – θα επιτρέψει στις πολιτικές αρχές και στους εμπορικούς παράγοντες να πάρουν προστατευτικά μέτρα, επιτρέποντας την ελαχιστοποίηση των οικονομικών απωλειών και αποφεύγοντας μια καταστροφή που θα μπορούσε να μας επηρεάσει όλους.
[ Download PDF ]
