[singlepic=256,180,,right]De laatste dagen voor de lancering stonden in het teken van gedag zeggen tegen familie en vrienden van achter het glas. De laatste gesprekken met instructeurs en managers en dan uiteindelijk de commissie die officieel met ons, ook achter het glas, alles doorneemt en ons gereed verklaart voor de vlucht. Voor mezelf had ik tijd om mijn spullen te pakken die ik over een half jaar weer ergens terugzie. Ook heb ik nog een laatste wandeling gemaakt naar de beroemde kosmonauten bomenrij om van daar over de winterse steppe uit te kijken en de heerlijke koude lucht op te snuiven. De avond voor de vlucht gaan we traditioneel film kijken: Witte zon van de woestijn. Ik ken hem ondertussen uit mijn hoofd, maar het is een mooi moment om te ontspannen voor we gaan slapen.

Grote dag
En dan de grote dag. Met onze lanceertijd van zeven uur ’s avonds in Kazachstan hebben we dus een normale nacht en dag tijdens de voorbereiding. Opstaan om negen uur en direct een licht ontbijt. Dan grondig wassen en met alcoholdoeken zo schoon mogelijk worden. We krijgen ons speciale ondergoed aan voor de dag en onze vliegoverall. Om twaalf uur moeten we klaar zijn om te gaan. We hebben een lunch, dan een kleine bijeenkomst in de kamer van de commandant met ons directe management, de reservebemanning en de echtgenotes. Toespraakjes en een toast met water in onze glazen. Even stilte en er [singlepic=257,180,,left]wordt als traditie een glas in de hoek van de kamer stukgegooid. Dan komen we de kamer uit en zetten onze handtekening op onze deuren. Vervolgens naar de hal waar we met een hoop water gezegend worden door een Russisch Orthodoxe priester.

Het gaat in rap tempo verder. De trap af, door een haag van gasten naar buiten en naar de bussen. Op de lanceerbasis kunnen we nog wat eten en relaxen, maar al snel is het tijd om een luier om te doen en nieuw ondergoed en de elektrodes voor het elektrocardiogram te laten aanbrengen. Dan trekken we de ruimtepakken aan en is het tijd voor de druktest van het pak. Dat doen we in een ruimte met een grote glazen wand zodat de familieleden het allemaal kunnen volgen. Een bijzonder moment.

Plas doen
En dan is het tijd om kant en klaar en wat gekromd in de ruimtepakken naar buiten te lopen waar commissieleden en het publiek op ons wachten. Na een kort moment van zwaaien klimmen we in de bus en rijden we naar het lanceerplatform. Vlak voor het platform stopt de bus en stappen we nog even uit voor de [singlepic=255,180,,right]traditionele plas tegen het rechter achterwiel van de bus. Gagarin deed dat, dus sindsdien alle astronauten. Voor mensen die het lastig vinden om in een luier te plassen is het de laatste kans in uren…

Van de bus lopen we een kort stuk naar de raket, die we voor het eerst in complete staat zien. Op de trap naar de lift nog even zwaaien en dan omhoog naar de ingang van de capsule. Onze laarzen worden uitgetrokken en ik ga als eerste naar binnen. Voorzichtig in het logge ruimtepak laat ik me zakken op de stoel van de commandant in de commandocapsule. Ik sluit het luik boven me zodat ik naar mijn eigen stoel links kan schuiven. Eenmaal daar doe ik het luik weer open voor de technicus die komt assisteren. Ik sluit de ventilatie en zuurstofslangen aan en vervolgens de radio en ECG kabel. Op het paneel zet ik de ventilatie voor mijn pak aan en controleer de stand van allerlei knoppen en kleppen. Dan alle riemen vast zodat ik stevig zit op mijn krappe plek. Ondertussen zijn NASA-astronaut Don Pettit en daarna mijn commandant Oleg Kononenko naar beneden gekomen en nemen ook zij hun plaatsen in. Wanneer hun ventilatieslangen zijn aangekoppeld zet ik ook hun koeling aan.

Muziek
We zitten tweeënhalf voor de start en gaan nu alle systemen controleren en radiocontact maken. Ook doen we opnieuw de lektest van de pakken. Regelmatig zijn er pauzes terwijl de grond allerlei voorbereidingen voor de start treft. Er wordt op een gegeven moment ook muziek voor ons gedraaid om het wachten aangenamer te maken. Ik heb diverse nummers uitgekozen, waaronder vier Nederlandse artiesten. Onder meer Pastorale van Ramses Shaffy en Liesbeth List leek me wel toepasselijk voor de lancering van een machtige raket terwijl mijn kinderen toekijken….

En dan gaan de helmen dicht en is het zover…